Teatr i miasto: Pierwsze kroki w kierunku przejścia do demokracji – „samo miasto staje się teatrem”
W pełnych chwały Atenach V wieku festiwale były integralną częścią życia obywateli, ponieważ odbywały się kilka razy w roku i obejmowały ofiary, procesje oraz konkursy taneczne i muzyczne. Te uroczystości były finansowane przez państwo-miasto i bogatych obywateli, ponieważ był to dla nich sposób na zdobycie przychylności ludu.
Peisistratydowie byli tymi, którzy ustanowili pierwsze dramatyczne igrzyska z nagrodami w Dionizjach. Pierwsze tragiczne przedstawienie odbyło się w ramach Wielkich Dionizji około 534 roku p.n.e. Perykles jeszcze bardziej wzbogacił święto o dodatkowe konkursy muzyczne. „Obywatele mogli doświadczać siebie w kontekście współżycia”, gdyż wszyscy uczestniczyli w ceremoniach razem jako grupa i jednocześnie każdy jako jednostka.
Jednym z największych wydarzeń były Wielkie Dionizje. Odbywały się one w centrum miasta pod koniec marca. Były też Dionizje wiejskie, które odbywały się w grudniu. Jak zdradza nazwa, festiwal ten poświęcony był bogu Dionizosowi i początkowo był wspierany przez Peisistratusa ze względów politycznych. Bóstwo to było akceptowane głównie przez niższe masy, dlatego tyrani wykorzystywali te uroczystości do celów politycznych, gdyż sami stawali po stronie arystokracji, a na rzecz pospólstwa, które było marginalizowane i dążyło do uzyskania równych praw z arystokracją. Wraz ze świętem Dionizosa wysiłki te zostały wzmocnione. Innymi słowy, Peisistratydowie ustanowili Wielkie Dionizje, aby zbliżyć się do ludności wiejskiej, która była ich główną podporą. Jednocześnie wzmocnione zostało poczucie kolektywności, gdyż wszystkie niższe klasy zebrały się razem na festiwalu poświęconym bogu, którego wspierały i współżyły we wspólnym celu kultowym. Kolektyw ten był jednym z pierwszych kroków w kierunku przejścia do demokracji. Podobne ruchy wykonywali tyrani na całym obszarze Grecji.
BIBLIOGRAFIA
Grecka
Vernant Jean-Pierre, „Εντάσεις και αμφιλογίες στην αρχαία ελληνική τραγωδία”, στο: Jean-Pierre Vernant και Pierre Vidal-Naquet, Μύθος και τραγωδία στην αρχαία Ελλάδα, μτφ. Στέλλα Γεωργούδη, τμ. 1, 2 τμ., 2η., Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 1988.
Meier Christian, Η πολιτική τέχνη της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, επιμ. Μαρία Ιατρού, μτφ. Φλώρα Μανακίδου, Καρδαμίτσα, Αθήνα 1997.
Vernant Jean-Pierre, „Οιδίπους, ο σύγχρονός μας;”, στο: Ανάμεσα στον μύθο και την πολιτική, μτφ. Μ.Ι. Γιόση, Σμίλη, Αθήνα 2003.