Για τους Ρουμάνους, η συγκομιδή των σταφυλιών αποτελεί, από την αρχαιότητα, μια ευκαιρία να γιορτάσουν και να δώσουν ζωή σε ορισμένα έθιμα και δεισιδαιμονίες. Ένα αρχαίο έθιμο των αμπελουργών στους αμπελώνες του Buzău είναι αυτό του πατήματος των σταφυλιών με τα πόδια, από νεαρές και όμορφες κοπέλες. Άλλοι, την πρώτη ημέρα του τρύγου, δίνουν δωρεάν σταφύλια στους φτωχούς, προκειμένου να έχουν πλούσιο καρπό και την επόμενη χρονιά.
Είναι γνωστό ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, σε ορισμένες περιοχές της Ρουμανίας, τα νοικοκυριά είναι αφιερωμένα στο μάζεμα των αμπελιών, αλλά και στα έθιμα που περιβάλλουν αυτή την ενασχόληση.
Για τους αμπελουργούς, η 14η Σεπτεμβρίου, ημέρα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, είναι μια ημερομηνία με ιδιαίτερη σημασία. Αυτή είναι η εποχή που οι αμπελουργοί ξεκινούν την περίοδο συλλογής των σταφυλιών. Η ημέρα του Σταυρού σηματοδοτεί την έναρξη των διακοπών που είναι γνωστές ως Cârstovul ή Ostrovul viilor, Viniţel ή Viniceriu, μια ευκαιρία χαράς για όλους τους κατοίκους των χωριών.
“Σε όλα τα ρουμανικά νοικοκυριά, ο Σεπτέμβριος είναι αφιερωμένος στη συγκομιδή σταφυλιών. Επιπλέον, λαϊκά, ο μήνας Σεπτέμβριος ονομάζεται La culesul viei, Οινοποιείο ή Αμπελώνας. Καθώς το κρασί θεωρείται ιερή τροφή, που χρησιμοποιείται στην εκκλησία στις πιο σημαντικές στιγμές της ανθρώπινης ζωής (βάπτιση, γάμος, κηδεία, κοινωνία), η παραγωγή του εξακολουθεί να σέβεται τις παραδόσεις που κληρονομήθηκαν από τους προγόνους”, γράφει η Petruţa Pop, συγγραφέας ενός ιστολογίου αφιερωμένου στις παραδόσεις.
Σε πολλές αγροτικές περιοχές της χώρας, οι αμπελουργοί πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα να γευτούν τον καρπό των αμπελώνων μόνο αφού μεταφέρουν τα πρώτα σταφύλια στην εκκλησία. Την ημέρα του Σταυρού, οι αγρότες που νηστεύουν συνήθως τρώνε νέους πυρήνες καρυδιών και σταφύλια, και μόνο το βράδυ, μετά τη δύση του ηλίου, ή την επόμενη μέρα, αρχίζουν τους εορτασμούς.
Ακόμη και αν δεν έχει πλέον την κλίμακα του παρελθόντος, το μάζεμα αποτελεί σημαντικό γεγονός στη ζωή του ρουμανικού χωριού, το οποίο συγκεντρώνει δεκάδες αμπελουργούς οπλισμένους με καλάθια, σάκους και κάρα στους λόφους με τους αμπελώνες. Το μάζεμα των σταφυλιών είναι πλέον μια δραστηριότητα που οι αγρότες πραγματοποιούν σεβόμενοι ορισμένα τοπικά έθιμα και δεισιδαιμονίες.
Στο Pietroasele, στην κομητεία Buzău, την κοινότητα όπου εκτείνεται ο αμπελώνας Dealul Mare, το μάζεμα των σταφυλιών αρχίζει με το τελετουργικό της σύνθλιψης των σταφυλιών από νεαρές γυναίκες ντυμένες με λαϊκές φορεσιές. Πρώτα, τα παλικάρια του χωριού γεμίζουν τη δεξαμενή οινοποίησης με αρωματισμένα σταφύλια που ονομάζονται Tamaioasa Romaneasca, τα πρώτα που συλλέγονται φέτος. Στη συνέχεια, οι γαμπροί συνθλίβουν τα τσαμπιά με τα πόδια τους πλυμένα με νερό της πηγής.
Στο παρελθόν, οι γιορτές για τον τρύγο των σταφυλιών ξεκινούσαν νωρίτερα. Μόλις τελείωνε ο τρύγος, οι αμπελώνες ηχούσαν μέρα και νύχτα από φωνές, πυροβολισμούς και τραγούδια βιολιστών. “Πολυάριθμες φωτιές φώτιζαν τους λόφους δείχνοντας στο σκοτάδι της νύχτας το μέρος όπου ήταν συγκεντρωμένοι οι κύκλοι των γλεντιών. Αργά, μόνο το πρωί προς το φως της ημέρας, οι φωτιές αποκοιμιόντουσαν, τα σκυλιά άρχιζαν να ηρεμούν και δεν ακουγόταν πια η σαλιάρα, η κόμπζα ή το βιολί”, έγραψε ο I.C. Teodorescu στη μελέτη “Οι αμπελώνες μας”, που δημοσιεύτηκε το 1935.
