Youthfolklore

Γιορτή γάμου

Μετά την επιστροφή από την εκκλησία, η γαμήλια πομπή κατευθύνθηκε πίσω στο σπίτι της νύφης. Εκεί οι γονείς τους υποδέχονταν τη νύφη και τον γαμπρό, οι οποίοι ήταν ήδη παντρεμένοι. Η μητέρα και ο πατέρας βγήκαν στην εξώπορτα με ψωμί, αλάτι και βότκα και σέρβιραν τη νύφη και τον γαμπρό. Ενώ το έκαναν αυτό, η μητέρα έλεγε και ρωτούσε την κόρη της: “Σε καλωσορίζω με ψωμί και αλάτι, συμφωνώ με το θέλημα του Θεού. Το ψωμί ή το αλάτι ή ο γαμπρός;” και η νεαρή απαντούσε: “Και ψωμί, και αλάτι, και ο γαμπρός να κάνει γι’ αυτόν”. Στη συνέχεια, η νύφη και ο γαμπρός κερνούσαν ψωμί βουτηγμένο στο αλάτι, έπιναν βότκα και πετούσαν τα ποτήρια τους πίσω τους, το σπάσιμό τους σήμαινε τη μελλοντική ευτυχία. Μόλις έμπαιναν στο σπίτι, ακολουθούσαν τα αναψυκτικά – σερβίρονταν ψωμί σε φέτες, μπίγκος και άλλα απλά, παραδοσιακά πιάτα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του γάμου ακούγονταν ψαλμωδίες, συχνά χιουμοριστικές ή και προσβλητικές περιγραφές ατόμων, που έλεγαν “Σας παρακαλώ μην θυμώνετε, γιατί είναι σε γάμο μπορείτε να τραγουδήσετε όλα τα είδη”. Παραδείγματα τέτοιων ψαλμωδιών:

„Te nase druhnicki, oj to tak spoważniały,
uoj dać jam z kopa jajów, oj to by wysiedziały.”
„Starościna jidzie miedzo
komary jej tyłek jedzo,
a starosta jidzie bruzdo
ji uogarnia tyłek rózgo”.
„Nasza kucharecka kapuścina warzy,
sama się upasła, co już ledwo łazi.
Kucharecko, lepi gotuj,
nie jidz mięsa,nie daj gniotów.”

Εκτός από τα σκωπτικά άσματα, σχεδόν κάθε δραστηριότητα, ακόμα και η πιο μικρή, καλούνταν ή περιγράφονταν με τραγούδι, π.χ. “Γέροντα Druzebko, έλα σιγά-σιγά, δώσε μας, δώσε μας, στο λάχανο αλάτι”. Μετά το γεύμα, οι άνθρωποι μετακινούνταν στον αχυρώνα, ενδεχομένως σε κάποιον γείτονα, ή έβγαζαν τα τραπέζια έξω από την αίθουσα και ακολουθούσε χορευτικό πάρτι. Παραδοσιακά το ξεκινούσε ο αρχαιότερος κουμπάρος με την αρχαιότερη παράνυμφο. Τα επόμενα γλέντια και οι χοροί γίνονταν εναλλάξ για αρκετές ημέρες. Μετά από 2-3 ημέρες γλεντιού στο σπίτι της νύφης, ο κλητήρας χρησιμοποιούσε τη ράβδο του γάμου για να αναγγείλει τη μεταφορά της νύφης και του γαμπρού στο σπίτι τους και η προίκα τους πακεταριζόταν στο κάρο. Οι καλεσμένοι από την πλευρά της νύφης έπαιρναν όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα για να εμπλουτίσουν τον νέο γάμο. Σύμφωνα με την Helena Kawa (γενν. 1915): “Ο γάμος ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να βγει ο γάμος: “Και όλοι αυτοί οι καλεσμένοι που ήταν από την πλευρά του, όταν πήγαινε σ’ αυτόν, έπρεπε να είναι τόσο προσεκτικοί. Γιατί ό,τι υπήρχε στο τραπέζι, ό,τι υπήρχε στον τοίχο, ό,τι υπήρχε στην κάμαρα, ήθελαν απλώς να το πάρουν. Είτε ήταν στην αυλή, μια κότα, ένα γουρούνι, μια τσουγκράνα ή μια τσάπα, έπιαναν τα πάντα και ακολουθούσαν τον γαμπρό. Ήδη όταν έπιαναν κάτι, αυτό είχε εξαφανιστεί”. Ειδικά τραγούδια τραγουδήθηκαν στη νύφη και το γαμπρό για την επιβίβαση στο κάρο, όπως

„Węder, Kasiuniu, węder,
uod mamusinych węgieł.
Połóż kljucze na stolje,
już to rzędy nie twoje.
Już żeś się narządziła,
kljuczami nadzwoniła.”
„Oj siadaj, siadaj, zakochanie moje,
już to ni pomoże to płakanie twoje,
Już ten płacz twój nie pomoże,
zaprzęgnięte konie w wozie,
już musisz siadać.
Ach, rada by ja z wami usiadała,
jeszcze swoji mamie ni podziękowała:
Dziękuje ci, moja matko,
żeś mnie wychowała gładko,
teraz ni będziesz.”

Κατά την άφιξη στο σπίτι της νύφης, οι νεόνυμφοι υποδέχονταν επίσης με ψωμί, αλάτι και βότκα, και κατά την είσοδό τους στο σπίτι έπρεπε να κάνουν τρεις φορές το γύρο του τραπεζιού με το ψωμί και στη συνέχεια να το τοποθετήσουν στο τραπέζι. Αυτό σήμαινε ότι πλέον θα δούλευαν οι ίδιοι για το ψωμί και δεν θα τους τελείωνε ποτέ στο σπίτι τους. Στη συνέχεια, ακολουθούσαν εκ νέου τα γλέντια και οι διασκεδάσεις.